Overdenking bij het nemen van een douche

Het badhuis aan de Prins Hendrikstraat 2 te Zwijndrecht werd op zaterdagmiddag 30 april 1932 officieel geopend door burgemeester Jan A. J. Jansen Manenschijn. De gemeente Zwijndrecht telde toen 2825 woningen, waarvan er slechts 90 waren voorzien van een badinrichting.O

Het badhuis is nu een buurthuis. Ik kom er regelmatig voor het geven van een computercursus en hulp bij digitale problemen.
Maar in mijn jeugd woonde ik in een woning zonder badvoorziening.
In de keuken was 1 kraan aanwezig, die uitsluitend koud water leverde.
Vrijdagavond was het badavond in de keuken, met de zinken teil als middelpunt.
Vanaf een jaar of 6 was ik de teil ontgroeid en begon het wekelijkse zaterdagmiddag bezoek aan het Badhuis.
De eerste jaren altijd heel druk, in de rij met de zeep en washand ingerold in de handdoek. Na de renovatie van de wijk werd het rustiger.en werd niet meer zo streng op de tijd gelet.
Ik was 17 jaar toen we verhuisden en we een eigen douche kregen, Nou ja, douche?
De doucheruimte bevatte een lavet (zie onder), maar je hoefde niet het huis uit om jezelf te reinigen.
De eerste echte douche kreeg ik toen we trouwden - en dat was geen koude -.
Nu hebben we 6 koud- en 3 warmwaterkranen.
Verwarming was ook een punt - voor een volgend blog.

Een lavet houdt het midden tussen een gootsteen en een badkuip en werd vooral in de jaren vijftig en jaren zestig van de 20e eeuw toegepast in de sociale woningbouw. Het is een Nederlands ontwerp en werd vervaardigd van kunstnatuursteen door de Ocrietfabriek te Baarn. Het woord lavet is afgeleid van de namen van de drie bedenkers: LAupman - Van der Eerde - Trip.^[1]

De wasgelegenheid is multifunctioneel:

• het biedt de mogelijkheid voor het baden van vooral de kinderen;
• in de kuip kan een langzaamwasser geplaatst worden op de afvoer;
• in het plateau ernaast kan een centrifuge geplaatst worden;
• de kuip is zeer geschikt voor het inweken van wasgoed;
• de kuip werd ook gebruikt voor het schoonwassen van groenten (voor de weck bijvoorbeeld).

Het lavet bestaat uit een plateau met een vrij hoge opstaande rand met eenzijdig een eronder gemonteerde kuip van zo'n 40 cm diep, zodat naast de kuip een vlakke ruimte overblijft. Midden in de kuip zit een afsluitbaar afvoerrooster. Het geheel is gemaakt van kunstgraniet en wordt op gootsteenhoogte (of iets lager) gemonteerd in een meestal kleine badruimte of ook wel in bijkeuken of schuur. Men kan er in zitten, hoewel dat voor volwassenen tamelijk krap is. Voor het baden van kinderen was het een hele vooruitgang ten opzichte van het baden in de zinken tobbe voor de keukenkachel. Kinderen konden staande in de kuip gemakkelijk gewassen en gedroogd worden op een hoogte, waarbij vader, moeder of iemand anders rechtop kon blijven staan. Ook is het mogelijk te gaan zitten op het plateau naast de kuip met de benen erin. Vaak was er de mogelijkheid om staand in de kuip een douche te nemen.

Met het luxer worden van badruimtes met douches en douchecabines is het lavet in onbruik geraakt. Met name de klauterpartij om er in te komen is voor ouderen nogal een toestand, het er weer uit komen zo mogelijk nog meer.